จดหมายถึงญาติคนใหม่ เอกชัย หงส์กังวาน

นี่เป็นจดหมายฉบับแรกที่เขียนถึงพี่ การติดต่อที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพว่ายากแล้ว การติดต่อที่นี่ยากยิ่งกว่า วันนั้นคงเป็นแม่ของพี่ที่หลังไมค์มาบอกว่า พี่ใส่ชื่อ-นามสกุลของฉันในบัญชีเยี่ยมญาติของพี่แล้ว

ถึงแม้จะลงชื่อให้เยี่ยมญาติแล้ว แต่การสมัคร Line ยังต้องเปลี่ยนโปร์ไฟล์ให้เป็นชื่อ-นามสกุลจริงอีก โคตรเรื่องมาก แถม E-mail ก็น่าจะใช้ไม่ได้อีก สุดท้ายจึงตัดสินใจใช้วิธีดั้งเดิมคือ เขียนจดหมาย อาจจะถึงช้าซักหน่อย แต่ก็ยังดี

ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2565 หรือราวสองเดือนหลังเอกชัย หงส์กังวาน ได้รับประกันตัวชั้นฎีกาคดีอนาจารจากการเขียนเล่าประสบการณ์ทางเพศในเรือนจำ นักกิจกรรมและนักเขียนผู้นี้ได้เริ่มปฏิบัติการเขียนจดหมายไปยังผู้ต้องขังทางการเมืองหกเจ็ดคน ทั้งที่รู้จักและไม่รู้จักกันมาก่อน เขาใช้สรรพนามแทนตัวและผู้รับสารหลากไปตามระดับความสนิทสนมและวัย ตั้งแต่ ฉัน-พี่, พี่-เธอ, น้อง-พี่, ไปจนถึง ผม-คุณ

หลังแนะนำตัวและสืบสายสัมพันธ์ เนื้อหาท่อนกลางจดหมายที่เขาพิมพ์ลง Microsoft Word ส่วนมากเป็นการเล่าความคืบหน้าของสถานการณ์การประท้วงและคดีความทางการเมืองเผื่อผู้รับไม่มีโอกาสรับทราบข่าวสาร ถึงจะเห็นได้ว่าหลายจุดก๊อป-แปะมาจากจดหมายฉบับอื่น แต่ภาษาที่ใช้ไม่ใช่ถ้อยคำตามแบบที่ผู้คนใช้กันอย่างเฝือๆ เขามีคำอธิบายอย่างมีสีสันเป็นของเขาเอง เช่น “เด็กทะลุแก๊ส (ม็อบที่ชอบบวกกับ คฝ.),” “น้องทะลุฟ้า (ม็อบสายอินดี้),” หรืออย่างย่อหน้าต่อไปนี้

คุณอยู่ในเรือนจำหลายปีคงไม่ค่อยทราบความเคลื่อนไหวของโลกภายนอกซินะ ช่วงปี 2563-2564 เกิดปรากฎการที่คนรุ่นใหม่จำนวนมากตื่นตัวทางการเมือง พวกเขามักชูนิ้ว 3 นิ้วแบบลูกเสือตามสัญลักษณ์จากภาพยนตร์เรื่อง Hanger Game สลิ่มจึงเรียกพวกเขาเป็น “3 กีบ”

เอกชัยลงท้ายจดหมายทุกฉบับด้วยการแสดงความเห็นอกเห็นใจและขอให้ดูแลตัวเอง หลายครั้งเขายังแนบเอกสารข้อกฎหมายที่อาจเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาหรือการเตรียมสู้คดีของผู้ต้องขังด้วย ดังตัวอย่าง

สุดท้ายนี้ฉันคงทำอะไรไม่ได้มากกว่าขอให้พี่ดูแลสุขภาพตนเอง ก่อนหน้านี้ฉันเคยเรียกร้องให้ส่งเงินช่วยเหลือผู้ต้องขังการเมืองในเรือนจำทุกคน คนละ ฿3,000 ไม่รู้พี่ได้กันรึยัง หากพี่อยากเขียนอะไรถึงผมก็เขียนจดหมายมาตามที่อยู่ของฉันนะ วันนี้ฉันแนบกฎหมาย 2 ฉบับมาให้อ่านด้วยคือ พรบ.อาวุธปืนฯ และ พรบ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย จะได้ศึกษาหาความรู้ในระหว่างการรอสู้คดีนี้ต่อไป

หลังจากส่งจดหมายผูกสัมพันธ์ไป เอกชัยได้รับจดหมายตอบจากทุกคน บางคนก็อย่างต่อเนื่องทุกเดือนจนปัจจุบัน เอกชัยได้มอบจดหมายส่วนตัวเหล่านั้นให้มูลนิธิสิทธิอิสราช่วยเก็บรักษา หอจดหมายเจตจำนงได้คัดสรรจดหมายจาก “ญาติ” 5 คนด้วยกันมาเผยแพร่โดยไม่เปิดชื่อและไม่เผยรายละเอียดเฉพาะบุคคล แต่ขับเน้นการแสดงเจตจำนงและการส่งกำลังใจข้ามกำแพงเรือนจำ ทั้งระหว่างเอกชัย หงส์กังวานกับผู้ต้องขังแต่ละคน และที่ผู้เขียนจดหมายได้เผื่อแผ่มาถึงพวกเรา ญาติทางอุดมการณ์อีกร้อยพ่อพันแม่ที่อาจกำลังอ่านอยู่ในขณะนี้

บนเส้นทางนี้ไม่ได้มีแค่ผมและพี่ พี่ก็อดทนและเข้มแข็งด้วยนะ
น้องคนนี้ยังรักพี่เหมือนเดิม ดูแลตัวเองด้วยนะครับพี่
ผมก็คงสู้อยู่ในกำแพงนี้ล่ะครับ ยืนเด่นอย่างมีเกียรติ
มีความสุขทุกครั้งเมื่ออยู่กับพี่น้องร่วมอุดมการณ์

---

ญาติคนที่ 1

16/11/65
สวัสดีครับเอกชัย ผมลงชือเยียมให้แล้วแต่เวลามาเยียมโทรหาแม่ผมกอนนะ
จะได้ไมตรงกัน […]
ต้องมีวันของเราสักวัน ส่งรูปพวกเราให้ดูบ้างนะ สว่นเรื่องคดีเอกชัย
สู้ๆนะเป็นกำลังใจให้ ต้องสู้ถึงจะชนะ 555  มีอะไรก็ติดต่อมานะ
จดหมายลายตอ้งไปทำที่เซเวนนะ หรือเข้าเผดเรือนจำคลองเปรม
ถ้ามีอะไรก็เขียนมาหากันหนอย อยากได้กำลังใจจากทุกคน เพราะตอนนี
เหลือ […] ปี […] เดือน ขอกำลังใจหนอ้ยนะ รักทุกคน

สวัสดีปีเก่าตอนรับปีใหม่ เป็นยังไงกันบางสบายดีกันหรือเปล่าตอนนี้ผมสบายดี 8ปีแล้ว
ยังเหมือนเดิม ปีใหม่นี้ก็ขอให้มีความสุขทุกคนนะรักษาตัวให้ดีอะไรที่มันทำให้เรา
ต้องเจ็บก็ใช้ความคิดให้มากๆนะ […]
สิงเดียวที่เป็นกำลังใจผมคือเห็นพวกน้องๆปลอดภัย มีความสุข
[…] ก็อยากบอกให้รู้ว่าคิดถึงทุกคนแต่ไม่ต้องเข้ามาในคุก
อยู่ข้างนอกดีแล้ว แต่อย่าเงียบไป คิดถึงนอ้งๆ ใครเป็นยังไงบา้งส่งขา่วมา
ด้วยนะ

1/1/66
สวัสดีคัฟเอกเป็นยังไงกันบางหายเงียบกันเลยได้รับจดหมายผมหรือเปล่าคัฟแล้วน้องๆ
ละสบายดีหรือเปล่า[…] เอกบอก(ชื่อ)ซื้อกาแฟให้หนอยคัฟ
ฝากมาเป็นชื่อเอกนะเพราะลงชือเยียมใว้

ญาติคนที่ 2

8/11/65
  ถึงพี่เอกชัย ที่น่ารักของน้อง จดหมายและของที่พี่ส่งมาให้ ขอบคุณพี่
 มากเลยครับ ก่อนหน้านี้ผมเขียนส่งไป D.4 1 ฉบับแต่ได้ยินข่าวว่าได้ประกันตัวไปแล้ว
รู้ไหมว่าแต่ละคนดีใจมาก พี่คือคนธรรมดาที่พิเศษสำหรับผมมากๆ และของทุกคน
 ยามอดพี่ก็ยังแบ่งหมู-ไก่หลวงให้ผมกิน ยามมีเราก็กินกันผมไม่มีทางลืมพี่เอก
คุยกับทนายผมก็ถามถึงพี่-น้องทุกคน โคตรสุดจะคิดถึง อยากจะบอกว่าโชคชะตา
  ได้ขีดเส้นทางให้ผมเป็นน้องพี่ตั้งแต่เรายังไม่ได้คุยกัน 55+ […]
  ในฐานะที่เรา เกิดมาเป็นคนไทย ซึ่งจะต้องสนองคุณชาติ ^^ เมื่อท้องฟ้าสีทอง
ผ่องอำไพ ต้นหญ้าเล็กๆได้ทยอยกันเติบโตแล้ว เมื่อได้อ่านจดหมายฉบับนี้
ขอให้พี่มีความสุขมากๆ บนเส้นทางนี้ไม่ได้มีแค่ผมและพี่ พี่ก็อดทนและเข้มแข็ง
ด้วยนะ น้องคนนี้ยังรักพี่เหมือนเดิม ดูแลตัวเองด้วยนะครับพี่ ผมก็คงสู้อยู่
 ในกำแพงนี้ล่ะครับ ยืนเด่นอย่างมีเกียรติ
มีความสุขทุกครั้งเมื่ออยู่กับพี่น้องร่วมอุดมการณ์

ญาติคนที่ 3

20/11/65
ถึง เอกน้องชายคนเก่ง
      พี่ได้รับจ.ม.เธอวันที่14พ.ย.65ดีใจมาก, ได้รับบัตรปชช.แล้ว เพิ่มเยี่ยมญาติแล้ว เกี่ยวข้องเป็นเพื่อน เพิ่มตั้งแต่17ตค.65 เยี่ยมได้เลย ถ้าเยี่ยมหน้าขัง เยี่ยมได้ทุกวัน, เยี่ยมทาง line มันจะจองยากหน่อยไม่รู้ใครจองเยี่ยม […] line เยี่ยมได้เดือนละครั้ง แค่ 1 คนเอง, อยากให้เอกมาเยี่ยมหน้าขังดีกว่าเร็วด้วยพูดได้นานกว่า line, […] เป็นเกียรติอย่างยิ่ง ก็ไม่รู้พวกเขาจะต่อสู้ช่วยพวก112ได้หรือเปล่า ก็รอวันเวลายังไงก็รู้สึกขอบคุณทุกคนจริงๆ ที่ไม่ลืมพี่ วันนั้นยังนึกถึงเอกเลย แต่ก็ได้รับบัตรปชช. และของกินจากเอก ก็ดีใจในวันเดียวกันเลย
      […] ท้ายนี้ขอให้เอกโชคดีในเรื่องคดีความนะ เอกสู้มามากมาย พี่เข้าใจเธอ สักวันจะต้องเป็นของเรา กาลเวลาจะเปลี่ยนแปลงทุกอย่างที่เราต่อสู้ ไปในทางที่ดี พวกเด็กๆจะชนะด้วยกาลเวลา พี่เชื่อเช่นนั้น, ขอให้เอกมีสุขภาพที่แข็งแรง และพลังกายใจที่เข้มแข็งนะ, […] พี่ต้องมีลมหายใจออกไปจะไม่เหมือนอากงแน่นอน อดทนรอเวลาอย่างเดียว

ญาติคนที่ 4

4/12/65
To…. P. เอกชัย
   สวัสดีครับพี่ผมได้รับจดหมายพี่ 2 ฉบับแล้วน่ะครับ
ขอบคุณพี่มากๆน่ะครับที่สละเวลาส่วนตัวเขียนจดหมายหาผม
[…] ส่วนเรื่องข้างนอก ผมก็ไม่ได้ติดตามข่าวสารเลยครับ แต่รู้ว่ายังมีการต่อ
สู้อยู่ยังไงก็ขอให้ทุกคนสู้ๆน่ะครับ รักษาสุขภาพกันด้วย✌

ปล. ผมเพิ่มชื่อพี่ลงในรายชื่อ เยี่ยมแล้วน่ะครับ
ถ้ามีโอกาสก็แวะมาหาผมได้น่ะครับ
สุขสันต์วันปีใหม่ล่วงหน้าครับ
เป็นกำลังใจให้พี่น่ะครับ

ญาติคนที่ 5

01/12/65
สวัสดีครับ ขอบคุณสำหรับของเยี่ยม  ผมเพิ่มคุณในรายชื่อญาติเยี่ยมแล้ว  เนื่องจากผมอยู่ชั้นปรับปรุงมากเขียนจดหมายได้เดือนละ 1 ฉบับ  จึงต้องรอให้ขึ้นเดือนใหม่ก่อนจึงจะตอบจดหมายได้  ตลอด […] ปีที่ผ่านมาผมไม่เคยได้รับอภัยโทษเลยครับ […]
      ผมมีโอกาสดูข่าวทางทีวีหลายหน   เห็นคนรุ่นใหม่ออกมาทำกิจกรรมเคลื่อนไหวทางการเมือง เป็นแนวทางที่จริงใจและตรงไปตรงมาดีครับ   แต่ก็ทำให้ขาดแรงหนุนจากมวลชนที่รักเทิดทูนสถาบัน  น่าเป็นห่วงว่าจะเกิดอันตรายจากกลุ่ม royalist
      เวลาของผมหมดแล้วครับ  นี่เป็นเวลาของคนรุ่นใหม่ เป็นกำลังใจให้คุณและเด็กรุ่นใหม่ก้าวเดินต่อไปครับ
      […]  คุณเคยดูภาพยนตร์ฝรั่งเรื่องหนึ่งรึยังครับชื่อ Brave Heart  ถ้ายังผมขอแนะนำครับ  หนังเก่าแต่สร้างได้ดีมาก  สนุกให้แง่คิด  เป็นเรื่องของการต่อสู้เพื่ออิสรภาพของชนชั้นรากหญ้าในสก็อตแลนด์   คุณอาจมีมุมมองที่แตกต่าง  ลองหาเวลาว่างดูนะครับ
      ขอสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในฟ้าสวรรค์ทรงประทานพรให้คุณและครอบครัวมีสุขภาพแข็งแรง ประสพแต่สิ่งดีในชีวิต

23 มกราคม 2566
สวัสดีครับคุณเอก
              ขอบคุณสำหรับของขวัญปีใหม่ครับ  โดยเฉพาะข่าวสารความเป็นไปจากโลกภายนอกที่คุณเขียนมาเล่าสู่กันฟังเป็นสิ่งที่มีค่ากับผมมาก  […] เมื่อคืนนี้ได้ยินเสียงเขาจุดพลุฉลองตรุษจีนกัน  เช้านี้นึกถึงคุณ  เป็นอย่างไรบ้างครับสบายดีหรือเปล่า  ช่วงนี้ทำอะไรอยู่ครับ  ใกล้เลือกตั้งแล้ว คงจะยุ่งมากเลยนะครับ  อย่างไรก็ตามสุขภาพร่างกายเป็นสิ่งสำคัญที่สุด  ดูแลตัวเองด้วยครับ
              […] ขอสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในฟ้าสวรรค์ทรงอำนวยพรให้คุณและครอบครัวประสพความสมบูรณ์พูนสุขและช่วยปกป้องคุ้มครองให้ห่างไกลจากสิ่งที่เป็นอันตรายตลอดไป

2 ก.พ. 66
สวัสดีครับคุณเอก
              […] ผมได้รับเงินโอนเข้าบุ๊ควันที่ 23 ธ.ค. ที่ผ่านมา  โดยไม่ได้รับการบอกกล่าวที่มาของเงิน
ตอนอยู่ที่พิเศษกรุงเทพฯ เห็นผู้ต้องหาคดีการเมืองหลายคนรับเงินจำนวนเท่ากันนี้ทุกเดือน
ผมจึงคาดเดาว่าเป็นเงินจากมูลนิธิ  ซึ่งคุณก็เฉลยไปแล้วในจดหมายฉบับล่าสุด  ผมรู้สึกตื้นตันใจ
และขอบคุณมากที่คุณเป็นคนกลางประสานงานให้ผมได้รับเงิน
              […] ผมขอเป็นกำลังใจให้กับคุณและเพื่อนๆพี่น้องร่วมอุดมการณ์ทุกคนครับ